Organizator:

Przepisy sprzed wieków - najstarsza polska książka kucharska

Podziel się

Powstała 342 lata temu, pisał o niej Mickiewicz i inspirowała królewskich kucharzy.

Za pierwszą polską książkę kucharską uważa się „Compendium ferculorum, czyli zebranie potraw” z 1682 r. autorstwa Stanisława Czernieckiego. Autor był sekretarzem i dworzaninem księcia Aleksandra Michała Lubomirskiego.

„Compendium ferculorum” to historia polskiej kuchni magnackiej i wystawnych uczt, które miały zachwycić gości potrawami łączącymi barokowy styl z narodową tradycją.
Fragmenty tej książki kulinarnej cytował nawet Adam Mickiewicz w „Panu Tadeuszu”.

Książka Czernieckiego ma interesującą strukturę. Dzieli się na trzy rozdziały, z których każdy zawiera sto przepisów na dania mięsne, rybne oraz mleczne. Każdemu rozdziałowi towarzyszą uzupełnienia, w których autor zamieszcza dziesięć dodatkowych przepisów do wcześniej opisanych potraw. W każdej części Czerniecki dzieli się także kuchmistrzowskim sekretem przeznaczonym na wyjątkowe okazje.
Przepisy przedstawiają obraz kuchni, którą w czasach baroku w Polsce uważano za wykwintną. Cechuje to używanie jednocześnie wielu przypraw korzennych, łączenie kwaśnych i słodkich smaków, używanie dużej ilości tłuszczu oraz zwracanie szczególnej uwagi na wizualną stronę potraw. Celem było zaskoczenie wyglądem i smakiem.
W „Compendium ferculorum” Czerniecki zaznacza, że jego książka ma na celu przedstawienie polskiej kuchni, którą świadomie stawia w kontrze do przeważającej w tamtym czasie w Europie kuchni francuskiej.